Σε μια ατμόσφαιρα βαθιάς συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας, ο Δήμος Έδεσσας τίμησε και φέτος τη μνήμη δύο εκ των κορυφαίων μορφών του Μακεδονικού Αγώνα, του Καπετάν Τέλλου Άγρα (Σαράντου Αγαπηνού) και του Αντωνίου Μίγκα, με αφορμή τη συμπλήρωση 118 ετών από τον απαγχονισμό τους. Η σεμνή αλλά επιβλητική εκδήλωση μνήμης, που έλαβε χώρα την Κυριακή 15 Ιουνίου 2025 στην Κοινότητα Καρυδιάς, στον χώρο του μνημείου των ηρώων, αποτέλεσε ένα ισχυρό μήνυμα διαχρονικότητας της ιστορικής μνήμης και ενότητας.

Η παρουσία πλήθους κόσμου, βουλευτών, αιρετών της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκπροσώπων φορέων και συλλόγων, υπογράμμισε την καθολική αναγνώριση του χρέους απέναντι σε αυτούς που θυσίασαν τη ζωή τους για την ελευθερία και την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Ξεχωριστή τιμή αποτέλεσε η πλέον καθιερωμένη παρουσία εκπροσώπων από τον Δήμο Τριφυλίας και την Τοπική Κοινότητα Γαργαλιάνων, ιδιαίτερη πατρίδα του θρυλικού Καπετάν Άγρα, η οποία επισφραγίζει τους δεσμούς που ενώνουν τους δύο τόπους μέσα από το κοινό παρελθόν και την κοινή θυσία.

Μια τελετή γεμάτη σεβασμό και συμβολισμό

Η τελετή μνήμης ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση που τέλεσε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης & Αλμωπίας κ. Ιωήλ, πλαισιωμένη από την παρουσία του Θεοφιλέστατου Επισκόπου Αλμωπίας π. Στέφανου, τονίζοντας τον πνευματικό χαρακτήρα της εκδήλωσης και την άρρηκτη σχέση της Εκκλησίας με τους αγώνες του Έθνους. Ακολούθησε η καθιερωμένη κατάθεση στεφάνων από τους επίσημους φορείς και τους εκπροσώπους των οργανώσεων, ως ελάχιστος φόρος τιμής στους πεσόντες. Η Φιλαρμονική του Δήμου Έδεσσας απέδωσε τιμές, προσδίδοντας στην τελετή την αρμόζουσα μεγαλοπρέπεια και ενισχύοντας το αίσθημα της εθνικής συγκίνησης.

Μηνύματα ενότητας και ιστορικής συνέχειας

Στον χαιρετισμό του, ο Δήμαρχος Έδεσσας κ. Γιάννης Τσεπκεντζής στάθηκε με έμφαση στη σημασία της συλλογικής μνήμης, αναδεικνύοντας τον διαχρονικό χαρακτήρα της θυσίας των Μακεδονομάχων. Υπογράμμισε τη διαρκή ανάγκη για ενότητα, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Αυτό που με τόση αλληλοκατανόηση, αλληλοεκτίμηση και με περισσή αγάπη οι προηγούμενες γενιές χτίσανε στον τόπο αυτό, οφείλουμε, σαν ελάχιστο φόρο τιμής στους ήρωες που τιμάμε σήμερα, να το διαφυλάξουμε». Τα λόγια του Δημάρχου αποτελούν μια ισχυρή υπενθύμιση ότι η διαφύλαξη της ιστορικής κληρονομιάς είναι χρέος όλων, ειδικά σε μια εποχή που η ενότητα και η εθνική ομοψυχία δοκιμάζονται.

Φάροι μνήμης και παραδείγματα αυταπάρνησης: Οι δηλώσεις των επισήμων

Οι δηλώσεις των παρευρισκομένων βουλευτών και του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης ανέδειξαν το μεγαλείο της θυσίας των Άγρα και Μίγκα, τονίζοντας τη διαχρονική της αξία.

Ο Βουλευτής ΝΔ, κ. Γιώργος Καρασμάνης, εξέφρασε τον σεβασμό που αρμόζει σε ήρωες και εθνομάρτυρες: «Με τον σεβασμό που αρμόζει σε ήρωες και εθνομάρτυρες, βρεθήκαμε και φέτος στον τόπο της θυσίας των Μακεδονομάχων μας, του Καπετάν Άγρα και του Αντώνη Μίγγα. […] Η θυσία τους είναι και θα παραμείνει άσβεστη παρακαταθήκη για όλους μας. Η μνήμη τους είναι χρέος, φάρος και παράδειγμα για εμάς και τις μελλοντικές γενιές. Τους αντρειωμένους δεν τους κλαίμε. Τους τιμάμε και τους κρατάμε ζωντανούς στη μνήμη και στην ψυχή μας. ΑΘΑΝΑΤΟΙ!» Τα λόγια αυτά αποτελούν μια ωδή στην ανδρεία και την αιώνια μνήμη των ηρώων.

Ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Διονύσης Σταμενίτης, ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης, τόνισε την τιμή και τη συγκίνηση: «Μεγάλη τιμή και συγκίνηση να εκπροσωπώ την Ελληνική Κυβέρνηση στις εκδηλώσεις μνήμης για τον απαγχονισμό των Εθνομαρτύρων Άγρα και Μίγκα, σήμερα στην Έδεσσα. […] Στο πρόσωπό τους αναγνωρίζουμε την αυταπάρνηση, την πίστη, την ενότητα. Αγωνίστηκαν σε δύσκολες εποχές και έγιναν σύμβολα θάρρους και εθνικής αξιοπρέπειας. Το παράδειγμα τους αποτελεί φάρο για όλους μας, ειδικά σήμερα, που οι προκλήσεις παραμένουν. Η σημερινή επέτειος δεν είναι απλώς μια στιγμή τιμής, αλλά και ευκαιρία αναστοχασμού για όλους μας: πώς στεκόμαστε απέναντι στις προκλήσεις και πώς εμπνεόμαστε από εκείνους που με τον αγώνα και τη θυσία τους χάραξαν δρόμους ελευθερίας. Και είναι δικό μας χρέος να κρατάμε ζωντανή τη μνήμη τους. Τιμή και δόξα στους ήρωες!» Η τοποθέτηση του Υφυπουργού αναδεικνύει την επικαιρότητα του παραδείγματος των Μακεδονομάχων.

Ο Βουλευτής ΝΔ, κ. Λάκης Βασιλειάδης, υπογράμμισε τη σημασία της διατήρησης της ιστορικής μνήμης: «Τιμήσαμε σήμερα τους Εθνομάρτυρες και αγωνιστές του Μακεδονικού Αγώνα Καπετάν Άγρα (Ανθ/γού Σαράντου Αγαπηνού) και Αντωνίου Μίγκα, που απαγχονίστηκαν στις 7 Ιουνίου 1907. Η θυσία τους για την ελευθερία της Μακεδονίας πρέπει να μείνει αλησμόνητη στη μνήμη του τόπου μας. […] Είναι σημαντικό να τιμούμε τους ήρωές μας, και να θυμόμαστε τις θυσίες τους. Η γνώση της ιστορίας και η μνήμη διατηρεί την εθνική μας ομοψυχία και διαφυλάσσει την συνέχεια του έθνους μας. Α Θ Α Ν Α Τ Ο Ι». Τα λόγια του κ. Βασιλειάδη υπογραμμίζουν τον ρόλο της ιστορικής μνήμης ως θεματοφύλακα της εθνικής ταυτότητας.

Το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καρυδιάς: Ένας φάρος ιστορίας

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μια συμβολική και εκπαιδευτική ξενάγηση στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καρυδιάς. Το μουσείο αυτό αποτελεί έναν πολύτιμο θεματοφύλακα της τοπικής ιστορικής μνήμης, φιλοξενώντας εκθέματα και ντοκουμέντα που ζωντανεύουν τον ηρωικό αγώνα των Μακεδονομάχων. Η επίσκεψη στο μουσείο προσφέρει στους παρευρισκόμενους τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με την ιστορία, να κατανοήσουν το μέγεθος των θυσιών και να εμπνευστούν από το παράδειγμα των προγόνων τους. Η διατήρηση και ανάδειξη τέτοιων χώρων είναι ζωτικής σημασίας για τη μεταλαμπάδευση της ιστορικής γνώσης στις νεότερες γενιές.

Η ιστορική σημασία της θυσίας του Άγρα και του Μίγκα

Η θυσία του Καπετάν Άγρα και του Αντωνίου Μίγκα, στις 7 Ιουνίου 1907, αποτελεί ένα από τα πιο τραγικά και ταυτόχρονα ηρωικά κεφάλαια του Μακεδονικού Αγώνα. Ο Τέλλος Άγρας, με το πραγματικό του όνομα Σαράντος Αγαπηνός, υπήρξε ένας χαρισματικός αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού που εγκατέλειψε την ασφάλεια της καριέρας του για να πολεμήσει για την ελευθερία της Μακεδονίας. Η δράση του στον βάλτο των Γιαννιτσών, όπου αντιμετώπισε τους κομιτατζήδες και τους Οθωμανούς, τον καθιέρωσε ως έναν θρυλικό καπετάνιο. Ο Αντώνιος Μίγκας, ντόπιος Μακεδονομάχος από την Καρυδιά, υπήρξε στενός συνεργάτης του Άγρα και ακολούθησε την ίδια μοίρα.

Ο απαγχονισμός τους από τους κομιτατζήδες, μετά από προδοσία, προκάλεσε πανεθνική συγκίνηση και ενίσχυσε την αποφασιστικότητα του ελληνικού κράτους και του λαού για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Η θυσία τους δεν ήταν μάταιη. Έγινε σύμβολο αντίστασης, αυταπάρνησης και εθνικής αξιοπρέπειας, εμπνέοντας αμέτρητους Έλληνες να συνεχίσουν τον αγώνα.

Ένα διαχρονικό μήνυμα για το μέλλον

Η εκδήλωση μνήμης στην Καρυδιά Έδεσσας δεν ήταν απλώς μια αναδρομή στο παρελθόν. Ήταν ένα ζωντανό μάθημα ιστορίας, ένας ύμνος στους ήρωες και μια υπενθύμιση των αξιών που πρέπει να μας καθοδηγούν: ενότητα, αυταπάρνηση, πίστη και εθνική αξιοπρέπεια. Ο Δήμος Έδεσσας, με την άρτια διοργάνωση, απέδειξε για ακόμα μια φορά τον σεβασμό του στην ιστορία και την αφοσίωσή του στη διατήρηση της μνήμης των Μακεδονομάχων.

Το μήνυμα που εκπέμφθηκε από την Καρυδιά είναι σαφές: η θυσία των Άγρα και Μίγκα παραμένει ένας άσβεστος φάρος για όλους τους Έλληνες, ένας οδηγός στις προκλήσεις του σήμερα και ένα αιώνιο παράδειγμα για τις γενιές που έρχονται. Είναι χρέος μας να κρατάμε ζωντανή τη μνήμη τους, να διδασκόμαστε από το παράδειγμά τους και να διαφυλάττουμε την κληρονομιά που μας άφησαν: μια ελεύθερη και περήφανη Μακεδονία.

Ο Δήμος Έδεσσας ευχαρίστησε θερμά όλους όσοι συνέβαλαν στην άρτια και επιτυχημένη διοργάνωση της εκδήλωσης, επιβεβαιώνοντας τη σημασία της συλλογικής προσπάθειας για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης.