Το νομοσχέδιο για τον «Εκσυγχρονισμό νομικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.» και την ενσωμάτωση του European Media Freedom Act (EMFA) εισήχθη, 13 Νοεμβρίου, στη Διαρκή Επιτροπή της Βουλής, από τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη. Το σχέδιο νόμου, 12 χρόνια μετά την τελευταία παρέμβαση, στοχεύει στην ενίσχυση του δημόσιου ρόλου και της ανταγωνιστικότητας της ΕΡΤ, ενώ παράλληλα θεσμοθετεί σημαντικά μέτρα για τη διαφάνεια και την ελευθερία του Τύπου.

Νοικοκύρεμα και Ενίσχυση της ΕΡΤ

Οι βασικές διατάξεις που αφορούν την ΕΡΤ επικεντρώνονται στον εξορθολογισμό των οικονομικών της και τη διοικητική της αναδιάρθρωση:

1. Βελτίωση Εισπραξιμότητας του Ανταποδοτικού Τέλους

Αντιμετωπίζεται το χρόνιο πρόβλημα των ανείσπρακτων οφειλών του ανταποδοτικού τέλους (περίπου 900.000 ΑΦΜ χρωστούν μικροποσά από το 2014), το οποίο αποτελεί το βασικό έσοδο της ΕΡΤ.

• Έλεγχος και Βεβαίωση: Θεσπίζεται ετήσιος έλεγχος των απολογιστικών καταστάσεων των παρόχων ενέργειας από Ορκωτούς Ελεγκτές.
• Είσπραξη μέσω ΑΑΔΕ: Οι οφειλές βεβαιώνονται σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ και εισπράττονται μέσω αυτής.
• Απαγόρευση Διακανονισμών: Απαγορεύεται στους παρόχους η πρόταση ή αποδοχή διακανονισμών/εξοφλήσεων λογαριασμών που εξαιρούν την καταβολή του ανταποδοτικού τέλους.
• Απόδοση Εσόδων: Η ΑΑΔΕ θα παρακρατά 10% (αντί για 20%) για τις εισπράξεις υπέρ τρίτων, και το υπόλοιπο 90% θα αποδίδεται στην ΕΡΤ.

Ο κ. Μαρινάκης τόνισε ότι αυτό το «νοικοκύρεμα» θα επιστρέψει ένα τεράστιο «χαμένο» χρηματικό ποσό στην ΕΡΤ, η οποία με τη σειρά της αποδίδει ετήσιο μέρισμα στο Δημόσιο (15,7 εκ. ευρώ υπολογίζεται για το 2025).

2. Αμοιβή Αποδοτικότητας (Bonus) στο Προσωπικό

Θεσπίζεται πρόσθετη αμοιβή αποδοτικότητας (Bonus) για το τακτικό προσωπικό, ύψους έως 6,5 εκατ. ευρώ ετησίως.

• Προϋποθέσεις: Η αμοιβή χορηγείται εφόσον ο ισολογισμός της ΕΡΤ παραμένει πλεονασματικός και επιτυγχάνονται οι στόχοι του ετήσιου Στρατηγικού και Επιχειρησιακού σχεδίου.
• Στόχος: Αποτελεί επιβράβευση για τους εργαζομένους, αφού η ΕΡΤ τα τελευταία 5 χρόνια είναι πλεονασματική χάρη στον εξορθολογισμό των δαπανών και την αύξηση των εσόδων.

3. Λοιπές Διατάξεις

• Διοικητική Δομή: Αύξηση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου από 7 σε 9, με τη συμμετοχή ακαδημαϊκού (ΜΜΕ) και οικονομολόγου.
• Innovation Hub: Σύσταση ειδικής ομάδας καινοτομίας και σύγχρονων τεχνολογιών για την ενσωμάτωση βέλτιστων πρακτικών και την ανάπτυξη συνεργασιών.
• Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ): Θεσπίζεται πλαίσιο ΕΚΕ, ενισχύοντας τον δημόσιο ρόλο της ΕΡΤ.
• Εκπαιδευτική Τηλεόραση: Αξιοποίηση του πλούσιου αρχείου της ΕΡΤ (οπτικοακουστικό υλικό) για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας.

Ελευθερία του Τύπου: Ενσωμάτωση του EMFA

Μέσω του νομοσχεδίου ενσωματώνονται στην εγχώρια έννομη τάξη οι προβλέψεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης (EMFA), με τις εξής σημαντικές ρυθμίσεις:

1. Διαφάνεια Κρατικής Διαφήμισης

Εισάγεται υποχρέωση διαφάνειας στην κατανομή διαφημιστικών πόρων από τον δημόσιο τομέα:

• Δημοσιοποίηση Δαπανών: Οι φορείς του δημοσίου υποχρεούνται να δημοσιοποιούν τις δαπάνες κρατικής διαφήμισης πριν και αφού πραγματοποιηθούν.
• Δημοσιοποίηση Εσόδων ΜΜΕ: Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης υποχρεούνται επίσης να δημοσιοποιούν τα ποσά που έλαβαν.
• Ετήσια Έκθεση ΕΣΡ: Καθιερώνεται η υποχρέωση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) να συντάσσει ετήσια έκθεση για την κατανομή της κρατικής διαφήμισης.

2. Διαφάνεια Ιδιοκτησίας και Πόρων

Ενισχύεται η υποχρέωση για τα ΜΜΕ να αναρτούν στους ιστοτόπους τους, με εμφανή τρόπο:

• Τα στοιχεία της ιδιοκτησίας τους.
• Το συνολικό ετήσιο ποσό των δημοσίων πόρων τους (κρατικές διαφημίσεις).

3. Θεσμική Υποστήριξη

• Ελληνικό Συμβούλιο ΜΜΕ: Θεσπίζεται η δυνατότητα ίδρυσης ενός ανεξάρτητου μηχανισμού αυτορρύθμισης, αποτελούμενου από ενώσεις συντακτών και εργαζομένων, ως θεσμικός συνομιλητής της Πολιτείας.
• SLAPPs: Παρέχεται θεσμική και οικονομική υποστήριξη στο Παρατηρητήριο για τις Καταχρηστικές Αγωγές κατά της Ελευθερίας του Τύπου (SLAPPs), που έχει συσταθεί από την ΠΟΕΣΥ.
• Παιδεία στα Μέσα & Ασφάλεια Δημοσιογράφων: Θεσμοθετείται Εθνική Στρατηγική για την Παιδεία στα Μέσα (καταπολέμηση παραπληροφόρησης) και Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ασφάλεια των Δημοσιογράφων.
• Συντακτική Ανεξαρτησία: Κατοχυρώνεται η συντακτική ανεξαρτησία για τους εργαζόμενους και τα ΜΜΕ, με διαφανείς κανόνες.

Απάντηση στις Αιτιάσεις της Αντιπολίτευσης

Ο Υφυπουργός Παύλος Μαρινάκης απάντησε στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης, χαρακτηρίζοντάς τες ως εικόνα μιας «άλλης χώρας και άλλης πραγματικότητας».

Ειδικότερα:

• Για την ΕΡΤ: Υπογράμμισε ότι η ΕΡΤ αναγνωρίζεται διεθνώς ως αξιόπιστο μέσο, σε αντίθεση με την περίοδο 2015-2019, και έκανε λόγο για «πρωτοφανή» πρόκληση από κόμματα που κυβέρνησαν.
• Για τη Διοίκηση: Τόνισε ότι η επιλογή Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου έγινε μέσω ΑΣΕΠ, σε αντίθεση με το παρελθόν όπου διοριζόταν με υπουργική απόφαση.
• Για το Ανταποδοτικό Τέλος: Απέρριψε την πρόταση για κατάργηση του τέλους, εξηγώντας ότι θα σήμαινε κρατική χρηματοδότηση (το ίδιο αποτέλεσμα) και κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι ενθαρρύνει το «Δεν πληρώνω», λέγοντας πως το 66% των ανείσπρακτων οφειλών των 49,3 εκατ. ευρώ δημιουργήθηκε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
• Για την Αγοραστική Δύναμη: Ανέφερε ότι η Ελλάδα πήγε από το 63% στο 70% της Ευρώπης σε αγοραστική δύναμη πολιτών και ότι είναι πρώτη χώρα σε ρυθμούς αύξησης της αγοραστικής δύναμης, ενώ ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί κατά 12% σε όρους αγοραστικής δύναμης.