Ένα χρόνιο αίτημα, μια επιτακτική ανάγκη και, πλέον, μια συγκεκριμένη πρόταση για την τουριστική ανάπτυξη της Πέλλας: η δημιουργία ενός Οργανισμού Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (Destination Management & Marketing Organization – DMMO). Η Πέλλα, ένας νομός με πλούσιο ιστορικό, πολιτιστικό και φυσικό κεφάλαιο, παραμένει κολλημένη στην τουριστική εποχικότητα, με το καλοκαίρι να χαρακτηρίζεται ως «περίοδος ισχνών αγελάδων» για τους ξενοδόχους. Η απουσία ενός ενιαίου φορέα που θα χαράσσει στρατηγική, θα συντονίζει δράσεις και θα προωθεί αποτελεσματικά τον προορισμό, αποτελεί το μεγαλύτερο «αγκάθι» στην προσπάθεια για μετατροπή της σε τουριστικό προορισμό τεσσάρων εποχών.
Η Υφιστάμενη Κατάσταση: Εποχικότητα και Προβλήματα
Όπως επισημάνθηκε πρόσφατα, το καλοκαίρι για την Πέλλα δεν είναι η καλύτερη τουριστική εποχή. Οι διεθνείς επισκέπτες, με εξαίρεση την επανακάμψασα ροή από το Ισραήλ, είναι περιορισμένοι, ενώ οι εγχώριες σχολικές εκδρομές και τα συνέδρια που τροφοδοτούσαν τον χειμερινό και ανοιξιάτικο τουρισμό ολοκληρώνονται. Τα ξενοδοχεία αστικού τύπου σε Έδεσσα, Σκύδρα και Γιαννιτσά παλεύουν, ενώ τα καταλύματα στον Παλαιό Άγιο Αθανάσιο έχουν κλείσει, και τα Λουτρά Πόζαρ αντιμετωπίζουν έντονο προβληματισμό. Ακόμη και οι κρατήσεις στα Γιαννιτσά οφείλονται κυρίως σε τουρίστες που χρησιμοποιούν την πόλη ως βάση για την επίσκεψη σε αρχαιολογικούς χώρους της Πέλλας ή τη Θεσσαλονίκη, δείχνοντας την έλλειψη αυτοτελούς τουριστικού brand.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι πολυδιάστατα: υπέρμετρη φορολόγηση (ιδίως με το τέλος Ανθεκτικότητας και Κλιματικής Αλλαγής που πλήττει και περιοχές εγχώριου τουρισμού όπως τα Πόζαρ), δυσκολίες στην εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας λόγω εποχικότητας, αυξήσεις στο μισθολογικό, μη μισθολογικό και ενεργειακό κόστος, αποκλεισμός από χρηματοδοτικά προγράμματα εκσυγχρονισμού και, τέλος, ο κατακερματισμός των οργανισμών πνευματικών δικαιωμάτων.
Ωστόσο, το σημαντικότερο δομικό πρόβλημα, το οποίο αποτελεί και την αχίλλειο πτέρνα για κάθε προσπάθεια ανάπτυξης, είναι η έλλειψη ενότητας στον ξενοδοχειακό κλάδο και, κυρίως, η απουσία ενός επίσημου τουριστικού οργανισμού.
Η Λύση: Ένας Οργανισμός Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (DMMO)
Η απάντηση στα χρόνια αυτά προβλήματα δεν μπορεί να είναι αποσπασματική. Χρειάζεται ένα συνολικό, στρατηγικό σχέδιο που θα υλοποιηθεί από έναν ισχυρό και αντιπροσωπευτικό φορέα. Η δημιουργία ενός Οργανισμού Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (DMMO) για τον νομό Πέλλας αποτελεί τη βέλτιστη πρόταση για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων αδυναμιών και την αξιοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού.
Ένας DMMO είναι ένας οργανισμός που λειτουργεί ως συντονιστής όλων των εμπλεκόμενων φορέων στον τουρισμό ενός προορισμού (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση, ανάπτυξη και προώθησή του. Δεν πρόκειται απλώς για έναν φορέα προβολής, αλλά για έναν οργανισμό που σχεδιάζει, οργανώνει, παρακολουθεί και αξιολογεί όλες τις τουριστικές δράσεις.
Σύσταση και Δομή του DMMO Πέλλας
Για την αποτελεσματική λειτουργία του, ο DMMO Πέλλας θα πρέπει να συγκροτηθεί με τη συμμετοχή όλων των βασικών stakeholders:
- Δήμοι: Αλμωπίας, Έδεσσας, Σκύδρας, Πέλλας. Η συμβολή τους είναι κρίσιμη, καθώς είναι οι κύριοι κάτοχοι των τοπικών πόρων και υπηρεσιών.
- Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας: Ως ο περιφερειακός αναπτυξιακός βραχίονας, έχει κεντρικό ρόλο στον συντονισμό και τη χρηματοδότηση.
- Επιμελητήριο Πέλλας: Εκπροσωπώντας τις επιχειρήσεις, φέρνει την επιχειρηματική οπτική και τη δυναμική του ιδιωτικού τομέα.
- Σύλλογοι Ξενοδόχων: Η δημιουργία ενός ενιαίου, δυναμικού συλλόγου ξενοδόχων του νομού είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική εκπροσώπηση του κλάδου εντός του DMMO.
- Άλλοι Φορείς: Ενώσεις Αγροτουρισμού, πολιτιστικοί σύλλογοι, περιβαλλοντικές οργανώσεις, σύλλογοι εστίασης, αθλητικοί σύλλογοι (π.χ. για εναλλακτικές μορφές τουρισμού), εκπρόσωποι αρχαιολογικών χώρων και μουσείων, τοπικοί παραγωγοί (οίνος, κεράσι, ροδάκινο κλπ.). Η διεύρυνση της βάσης συμμετοχής εξασφαλίζει την ολιστική προσέγγιση.
Προτεινόμενη Δομή: Ο DMMO θα μπορούσε να λειτουργεί ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ή νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, με Διοικητικό Συμβούλιο αποτελούμενο από εκπροσώπους όλων των φορέων και μια μικρή, ευέλικτη ομάδα στελεχών με εξειδίκευση στον τουριστικό σχεδιασμό και μάρκετινγκ.
Ρόλος και Δράσεις του DMMO Πέλλας
Οι κύριοι ρόλοι και οι δράσεις ενός DMMO για την Πέλλα θα περιλάμβαναν:
- Στρατηγικός Σχεδιασμός:
- Εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου Master Plan Τουριστικής Ανάπτυξης για την Πέλλα, με σαφή όραμα και στόχους για τις τέσσερις εποχές.
- Καθορισμός προτεραιοτήτων και μορφολογιών τουρισμού που ταιριάζουν στο προφίλ του νομού (πολιτιστικός, ιστορικός, θρησκευτικός, ιαματικός – λουτροτουρισμός, γαστρονομικός, αγροτουρισμός, αθλητικός – χειμερινός/ορεινός, φυσιολατρικός).
- Ανάπτυξη ενός ενιαίου brand identity για την Πέλλα, που θα αναδεικνύει τα μοναδικά χαρακτηριστικά της.
- Διαχείριση και Ανάπτυξη Προϊόντος:
- Συντονισμός έργων υποδομής (οδικό δίκτυο, σήμανση, προσβασιμότητα).
- Δημιουργία νέων τουριστικών προϊόντων και πακέτων (π.χ., διαδρομές ιστορίας και γεύσεων, πακέτα ευεξίας στα Λουτρά Πόζαρ, πολιτιστικά φεστιβάλ).
- Ποιοτικός έλεγχος και ανάπτυξη προτύπων για τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
- Προώθηση αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης, με σεβασμό στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες.
- Ενθάρρυνση της ψηφιακής μετάβασης των επιχειρήσεων και ένταξη σε χρηματοδοτικά εργαλεία εκσυγχρονισμού.
- Μάρκετινγκ και Προώθηση:
- Σχεδιασμός και υλοποίηση στοχευμένων εκστρατειών μάρκετινγκ σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (digital marketing, συμμετοχή σε εκθέσεις, συνεργασίες με tour operators).
- Δημιουργία ποιοτικού προωθητικού υλικού (ιστοσελίδα, έντυπα, βίντεο).
- Διαχείριση μέσων κοινωνικής δικτύωσης και σχέσεων με travel bloggers/influencers.
- Συνεργασίες με αεροπορικές εταιρείες για αύξηση της συνδεσιμότητας (π.χ. μέσω Θεσσαλονίκης).
- Έρευνα και Ανάλυση Αγοράς:
- Συλλογή και ανάλυση τουριστικών δεδομένων (αφίξεις, διανυκτερεύσεις, προτιμήσεις επισκεπτών).
- Προσδιορισμός νέων αγορών-στόχων και προσαρμογή του προϊόντος στις ανάγκες τους.
- Παρακολούθηση διεθνών τάσεων στον τουρισμό.
- Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού:
- Διοργάνωση σεμιναρίων και προγραμμάτων κατάρτισης για τοπικούς επαγγελματίες του τουρισμού.
Το Όφελος για την Πέλλα
Η δημιουργία ενός DMMO στην Πέλλα θα φέρει πολλαπλά οφέλη:
- Ενιαία Φωνή: Η Πέλλα θα αποκτήσει μια ενιαία φωνή και στρατηγική στον τουρισμό, ξεπερνώντας τον κατακερματισμό και τις αποσπασματικές ενέργειες.
- Αύξηση Επισκεψιμότητας: Μέσω στοχευμένου μάρκετινγκ και ανάπτυξης προϊόντων, θα προσελκύσει περισσότερους επισκέπτες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
- Οικονομική Ανάπτυξη: Η αύξηση του τουρισμού θα οδηγήσει σε δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενίσχυση των τοπικών επιχειρήσεων και αύξηση του εισοδήματος.
- Ανάδειξη Ταυτότητας: Θα αναδειχθεί η μοναδική ταυτότητα της Πέλλας, με την πλούσια ιστορία της (Αρχαία Πέλλα, Βεργίνα), τις φυσικές ομορφιές της (Βόρας, Λουτρά Πόζαρ) και τη γαστρονομία της.
- Βελτίωση Υποδομών: Ο συντονισμός των φορέων θα οδηγήσει σε βελτίωση των υφιστάμενων και δημιουργία νέων υποδομών.
Συμπέρασμα
Η Πέλλα έχει τη δυνατότητα να μετατραπεί σε έναν δυναμικό τουριστικό προορισμό τεσσάρων εποχών. Για να γίνει όμως αυτό, είναι απαραίτητο να ξεπεραστούν οι χρόνιες παθογένειες της έλλειψης συντονισμού και στρατηγικής. Η άμεση δημιουργία ενός Οργανισμού Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού (DMMO), με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, αποτελεί το κλειδί για να ξεκλειδωθεί το τουριστικό δυναμικό του νομού και να πάψει η “περίοδος των ισχνών αγελάδων” να χαρακτηρίζει το καλοκαίρι για τους ξενοδόχους της περιοχής. Είναι μια επένδυση στο μέλλον της Πέλλας, που θα αποδώσει πολλαπλά οφέλη στην τοπική οικονομία και κοινωνία.