Έδεσσα, 16 Μαΐου 2025 – Το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Έδεσσας & Αλμωπίας (Ε.Κ.Ε.Α.) εξέφρασε έντονη διαμαρτυρία προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Νίκη Κεραμέως, αναφορικά με την πιλοτική εφαρμογή του νέου επιδόματος ανεργίας. Η διαμαρτυρία, που έγινε με επιστολή στις 24 Μαρτίου 2025, αφορά κυρίως την προϋπόθεση των 175 ημερών ασφάλισης για την ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας.
Σε απάντηση της επιστολής του Ε.Κ.Ε.Α., το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, μέσω της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.), παρείχε διευκρινίσεις σχετικά με το νομικό πλαίσιο και τα χαρακτηριστικά της πιλοτικής εφαρμογής.
Το Νομικό Πλαίσιο και οι Προϋποθέσεις του Νέου Επιδόματος
Η απάντηση του Υπουργείου αναφέρει ότι η πιλοτική τακτική επιδότηση ανεργίας βασίζεται στο άρθρο 24 του ν. 4921/22 και στην ΚΥΑ 54427/2024 (Β’ 7047). Στόχος είναι η διεύρυνση του πλέγματος προστασίας των αναζητούντων εργασία και η δικαιότερη κατανομή των επιδομάτων ανεργίας, χωρίς η παρεχόμενη προστασία να υπολείπεται αυτής του υφιστάμενου Εθνικού Συστήματος Προστασίας από την Ανεργία (ν. 1545/1985).
Οι βασικές προϋποθέσεις ένταξης στο πιλοτικό πρόγραμμα, όπως αναφέρονται στην απάντηση, είναι:
- Ιδιότητα ανέργου (σύμφωνα με τον ν. 1545/85 και τον ν. 4921/2022).
- Μη υπαγωγή στην επιδότηση ανεργίας τα τελευταία τέσσερα έτη πριν από τη λύση/λήξη της εργασιακής σχέσης.
- Πραγματοποίηση τουλάχιστον 175 ημερών ασφάλισης με εισφορές υπέρ του κλάδου ανεργίας της ΔΥΠΑ κατά τους τελευταίους 14 μήνες πριν από τη λύση ή λήξη της εργασιακής σχέσης (εξαιρουμένων των δύο τελευταίων μηνών). Σημειώνεται ότι το υφιστάμενο σύστημα απαιτεί 125 ημέρες ασφάλισης για το ίδιο διάστημα και επιπλέον 80 ημέρες ετησίως για τους νέους επιδοτούμενους.
Το Ύψος και η Διάρκεια της Επιδότησης
Το πιλοτικό επίδομα ανεργίας αποτελείται από τρία οικονομικά μέρη:
- Σταθερό Μέρος: Χορηγείται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου σε συνάρτηση με το νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο. Υπολογίζεται ως 70% αυτού στο 1ο τρίμηνο, 60% στο 2ο, 50% στο 3ο, 40% στο 4ο, 30% στο 1ο εξάμηνο του 2ου έτους και 20% στο 2ο εξάμηνο του 2ου έτους.
- Μεταβλητό Μέρος: Χορηγείται σε όσους έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 900 ημέρες ασφάλισης στους τελευταίους 50 μήνες και μέσες αποδοχές ίσες ή ανώτερες από τον κατώτατο μισθό. Εξαρτάται από τα έτη ασφάλισης (από το 4ο έως και το 20ό έτος) και τον μέσο όρο αποδοχών.
- Πρόσθετο Μέρος: Περιλαμβάνει προσαυξήσεις για γονείς μονογονεϊκής οικογένειας (40€), προστατευόμενα μέλη (40€ για το πρώτο, 20€ για κάθε επόμενο, με ανώτατο όριο 100€ μηνιαίως), καθώς και προσαυξήσεις εορτών (Χριστούγεννα και Πάσχα).
Το Υπουργείο διευκρινίζει ότι το άθροισμα των τριών μερών δεν μπορεί να υπερβαίνει μηνιαίως το διπλάσιο του μηνιαίου επιδόματος που αντιστοιχεί στο πρώτο τρίμηνο του σταθερού μέρους.
Όσον αφορά τη διάρκεια της επιδότησης, αυτή μπορεί να κυμανθεί από 3 έως 24 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στους τελευταίους 74 μήνες. Για τους πρώτους 12 μήνες ισχύει αναλογία 2 μήνες απασχόλησης προς 1 μήνα επιδότησης, ενώ για τους επόμενους 12 μήνες 3 μήνες απασχόλησης προς 1 μήνα επιδότησης.
Επιλογή Δικαιούχων και Ειδικές Κατηγορίες
Η πιλοτική τακτική επιδότηση ανεργίας αφορά περίπου 15.000 άτομα. Η επιλογή τους γίνεται μέσω ενός ειδικού αλγορίθμου που αναπτύχθηκε βάσει της μεθοδολογίας «Τυχαιοποιημένης Ελεγχόμενης Δοκιμής». Βασικό κριτήριο για την προεπιλογή είναι το συνολικό ποσό που θα λάβει ο δικαιούχος στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος να είναι ίσο ή μεγαλύτερο από αυτό που θα λάμβανε με το υφιστάμενο σύστημα.
Το Υπουργείο διαβεβαιώνει ότι οι μη επιλεγόμενοι στο πιλοτικό πρόγραμμα εντάσσονται στην επιδότηση με βάση τις προϋποθέσεις του Εθνικού Συστήματος Προστασίας από την Ανεργία. Επιπλέον, τονίζεται ότι το πιλοτικό πρόγραμμα δεν θίγει καθόλου τις ισχύουσες διατάξεις για οικοδόμους, άλλες κατηγορίες ανέργων με ευέλικτες μορφές απασχόλησης, ούτε τη χορήγηση του επιδόματος μακροχρόνιως ανέργων.
Για τους ασφαλισμένους με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά απασχόλησης (όπως εποχικοί εργαζόμενοι, εκπαιδευτικοί κ.λπ.), διερευνάται ένα διαφορετικό μοντέλο επιδότησης, προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες των επαγγελμάτων τους. Η εφαρμοστική εγκύκλιος της ΔΥΠΑ αναφέρει ότι ακόμα και οι εποχικοί εργαζόμενοι ή άλλοι με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μπορούν να συμμετάσχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα, εφόσον θεμελιώνουν επιδότηση πιο συμφέρουσα.
Σκοπός και Αξιολόγηση του Πιλοτικού Προγράμματος
Τέλος, η Διοίκηση υπογραμμίζει ότι η πιλοτική εφαρμογή εξυπηρετεί την ανάγκη της προηγούμενης αξιολόγησης του νέου μοντέλου. Σε αυτή την αξιολόγηση θα στηριχθεί η μετέπειτα επέκταση της εφαρμογής του, με τις αναγκαίες προσαρμογές που τυχόν προκύψουν. Ο απώτερος στόχος είναι η οικονομική στήριξη του ανέργου στη βάση ενός δικαιότερου συστήματος ανταποδοτικότητας και η γρήγορη επανένταξή του στην αγορά εργασίας.