ΓΡΑΦΕΙ Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΣΙΣΚΟΥ
Την Κυριακή 6 Αυγούστου πραγματοποιήθηκαν οι εκδηλώσεις προς τιμήν του Μακεδονομάχου Κωνσταντίνου Γαρέφη, στο Τοπικό Διαμέρισμα Γαρεφείου του δήμου Αλμωπίας. Ημέρα μνήμης, όπου ο Πηλιορείτης Μακεδονομάχος, στις 6 Αυγούστου του 1906, μαζί με ντόπιους Μακεδονομάχους κατάφερε να εξοντώσουν στην περιοχή Μπογντάνιτσα της ευρύτερης περιοχής του Γαρεφείου τους επικίνδυνους αρχικομητατζήδες Λούκα Ιβάνωφ και Καρατάσο, θυσιάζοντας τη ζωή του για τη λευτεριά της Μακεδονίας μας.
Οι εκδηλώσεις περιλάμβαναν μνημόσυνο υπέρ του Μακεδονομάχου Κωνσταντίνου Γαρέφη και των συναγωνιστών του, μετά το πέρας της Κυριακάτικης Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό του Ευαγγελιστού Ματθαίου.
Στην συνέχεια πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του νεο-ιδρυθέντος Λαογραφικού Μουσείου
΄΄ Κωνσταντίνος Γαρέφης΄΄ στο κτίριο του παλαιού κοινοτικού καταστήματος του Τοπικού Διαμερίσματος, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα από την εκκλησία στην οποία τελέστηκε το μνημόσυνο. Ένα νέο Λαογραφικό Μουσείο γεμάτο εκθέματα από την τοπική ιστορία και την παράδοση, που είναι συνυφασμένα με αγώνες κατά των Τούρκων και των Βουλγαροκομητατζήδων κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα.
Το νέο αυτό Λαογραφικό Μουσείο είναι αποτέλεσμα αγάπης και αφοσίωσης στην τοπική παράδοση και την ιστορία, όλων όσων εργάστηκαν με συντονισμένες προσπάθειες και εδώ θα αναφέρω την πρόεδρο του Τοπικού Διαμερίσματος κ.Αναστασία Στρέπκου, τον κ.Ιωάννη Γκιώση, την εκπαιδευτικό κ.Άννα Τουρλάκη και βέβαια με τη συνδρομή όλων των κατοίκων του Τοπικού Διαμερίσματος Γαρεφείου και του δήμου Αλμωπίας.
Μετά τα εγκαίνια, η επόμενη συνάντηση της ημέρας ορίστηκε και υλοποιήθηκε στο Μνημείο του Καπετάν Γαρέφη στην τοποθεσία Μπογντάνιτσα, μέσα στον ορεινό όγκο του Τοπικού Διαμερίσματος Γαρεφείου, σε δύσβατο σημείο και μετά από μιάμιση ώρα περίπου χωματόδρομο δύσκολο, με αρκετά εμπόδια και χωρίς καμία μέριμνα από τους αρμόδιους. Εκεί ακριβώς – όπως σας έχω αναφέρει – όπου εξόντωσε τους αρχικομητατζήδες Λούκα Ιβάνωφ και Καρατάσο, θυσιάζοντας τη ζωή του για την ελευθερία της Μακεδονίας μας. Μέσα σε απόλυτη κατάνυξη στο Μνημείο τελέστηκε τρισάγιο από τον εφημέριο του Τοπικού Διαμερίσματος Δωροθέας Αλμωπίας π. Αθανάσιο.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΡΕΦΗΣ
Ο Κωνσταντίνος Γαρέφης είναι ένας σημαντικός Αγωνιστής και Ήρωας Μακεδονομάχος και η δράση του είναι πλούσια κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα.
Γεννήθηκε στις Μηλιές του Πηλίου το 1874. Το 1905 ακολούθησε τον Κωνσταντίνο Μαζαράκη- Αινιάν, όπου η δράση τους ήταν στο Βέρμιο. Τέλη του 1905 κατάφερε να οργανώσει δικό του αντάρτικο σώμα στο Μορίχοβο, που σήμερα ανήκει στα Σκόπια και στο Μπάχοβο – Προμάχους Αλμωπίας. Το σώμα Καπετάν Γαρέφη με υπαρχηγό τον Δημήτριο Τσέγκο αποβιβάστηκε στις αρχές Απριλίου με φορτίο 200 βραχύκανων όπλων Γκρα στις εκβολές του ποταμού Λουδία. Από την Κάτω Λίμνη Γιαννιτσών μπήκε στο δυτικό τμήμα της, όπου παρέδωσε το φορτίο των όπλων στα σώματα που ήταν εκεί εγκατεστημένα.
Το προξενείο Θεσσαλονίκης ανέθεσε στο σώμα να καταδιώξει τις βουλγαρικές συμμορίες Λούκα και Καρατάσου, οι οποίες λυμαίνονταν την περιοχή της Αλμωπίας – Καρατζόβας, Έδεσσας και Μοριχόβου. Το σώμα Γαρέφη έφυγε από τη λίμνη των Γιαννιτσών και από την περιφέρεια των Λειβαδιών κατευθύνθηκε στην περιοχή βόρεια της Νώτιας. Μόλις έφτασε καταδίωξε τη συμμορία του βοεβόδα Ντάνεφ, πέτυχε να την εγκλωβίσει σε χαράδρα κοντά στη θέση Ράντενη και της επέφερε σοβαρότατες απώλειες. Σκοτώθηκαν δώδεκα κομιτατζήδες και απελευθερώθηκαν περίπου 600 αιγοπρόβατα, που η συμμορία είχε αρπάξει από Έλληνες κτηνοτρόφους.
Το σώμα Γαρέφη μετά από σύντομη παραμονή στην περιοχή της Νώτιας, κατευθύνθηκε στο Μορίχοβο για να αποφύγει την καταδίωξη των τουρκικών αποσπασμάτων που δραστήρια κινήθηκαν εναντίον του. Επέστρεψε όμως και πάλι στην Αλμωπία και εγκαταστάθηκε στην περιοχή Πευκωτού – Αριδαίας και στο Γαρέφη, όπου εξόντωσε αρχικά τους τροφοδότες των συμμοριών Λούκα και Καρατάσου. Ενώ συνεχιζόταν η εθνική δράση του στην περιοχή, πέτυχε τη νύχτα 6 προς 7 Αυγούστου του 1906 να εντοπίσει τις συμμορίες Λούκα και Καρατάσου στα Καλύβια Καραφυλλέων κοντά στο Τοπικό Διαμέρισμα Γαρεφείου και να τις προσβάλει αποτελεσματικά με την κάλυψη του σκοταδιού. Ο αγώνας ήταν σκληρός και πεισματώδης και οι αντίπαλοι πολλές φορές κτυπήθηκαν με τα χέρια. Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν 16 κομιτατζήδες και ανάμεσά τους οι βοεβόδες Λούκας και Καρατάσος, τραυματίστηκε όμως σοβαρά ο Καπετάν Γαρέφης. Τραυματίστηκαν επίσης ο υπαρχηγός του σώματος Δημήτριος Τσέγκος, ο διμοιρίτης Νικόλαος Ξυνογαλάς και οι οπλίτες Απόστολος Πολυχρόνου, Νικόλαος Χατζηγιάννης και Γρηγόριος Μέγας. Μετά τη συμπλοκή το σώμα Γαρέφη, υπό τις διαταγές του ελαφρά τραυματισμένου Δημητρίου Τσέγκου, παρέλαβε τους τραυματίες του και όσους κτηνοτρόφους βοήθησαν στην επιχείρηση και κατευθύνθηκαν προς το Μορίχοβο. Εκεί ο οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Γαρέφης υπέκυψε στα τραύματά του και ενταφιάστηκε σε έδαφος των Σκοπίων (Γραδέσνιτσα). Στη συνέχεια το σώμα με επικεφαλής τον Δημήτριο Τσέγκο κατευθύνθηκε στην περιοχή της Νάουσας, όπου έδρασε μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου1906.
Ο παπα – ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ
Σημαντική ήταν η δράση κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα και του ιερέα Μακεδονομάχου παπα- Χρήστου Μιλτιάδη.
Γεννήθηκε στο Γαρέφι το 1883, σπούδασε στο ελληνικό σχολείο στην Έδεσσα και έγινε δάσκαλος. Μερικά χρόνια αργότερα, σε ηλικία 23 ετών, χειροτονήθηκε ιερέας. Με ιδιαίτερη αγάπη και αφοσίωση δίδασκε στα παιδιά τη γλώσσα των προγόνων μας. Δεν έχασαν όμως ευκαιρία οι Βούλγαροι… και ο δεσπότης της βουλγαρικής εξαρχίας τον επισκέπτεται τότε στο σχολείο και του υπόσχεται ένα υπέρογκο ποσό για να προσχωρήσει στην εξαρχία, του έδωσε μάλιστα και βουλγαρικά βιβλία. Ο παπα – Χρήστος τον αντιμετώπισε με αποστροφή και περιφρόνηση και στη συνέχεια έκαψε τα βιβλία που του έδωσε. Ο έξαρχος τον απείλησε πως θα το πληρώσει με τη ζωή του και πράγματι τη νύχτα της 9ης Μαρτίου του 1906 οι κομιτατζήδες με επικεφαλής τον Λούκα Ιβάνωφ και τον Καρατάσο περικύκλωσαν το σπίτι του και με βόμβα προσπάθησαν να το κάψουν, από θαύμα το σπίτι του δεν πήρε φωτιά. Στην επίθεση αυτή στο σπίτι, στην οικογένεια του παπα – Χρήστου Μιλτιάδη, έριξαν και σφαίρες στους τοίχους και τα παράθυρα, με αποτέλεσμα να ανταποδώσουν τα πυρά για να τους αντιμετωπίσουν : ο παπα Χρήστος, ο πατέρας και τα αδέλφια του. Η αιματηρή αυτή συμπλοκή είχε δύο νεκρούς και έξι τραυματίες, τους οποίους πήραν μαζί τους οι κομιτατζήδες.
Ο παπα-Χρήστος με δεδομένη αυτή την κατάσταση παίρνει πρόσθετα μέτρα και με τη βοήθεια της οικογενείας του. Με το άλογο επισκέπτεται τέσσερις εκκλησίες γειτονικών χωριών. Αφήνει το πιστόλι του στην Αγία Τράπεζα δίπλα στο Ευαγγέλιο και αργότερα έλεγε ο ίδιος : << έτσι κρατήσαμε τη Μακεδονία με το Ευαγγέλιο και το πιστόλι >>.
Γράφει επιστολή στον τότε διάδοχο Κωνσταντίνο και ζητάει βοήθεια. Ο πρόξενος Λάμπρος Κορομηλάς ανταποκρίνεται και απεσταλμένος του τους επισκέπτεται, τους δίνει πολεμοφόδια και τους υπόσχεται ενισχύσεις. Στη συνέχεια φτάνει στην περιοχή ελληνικό αντάρτικο σώμα με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Γαρέφη.
Αυτά τα λίγα, αλλά ουσιώδη ιστορικά στοιχεία, για να μην ξεχνάμε την ιστορία μας!
Επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο Γαρεφείου – Αλμωπίας.
ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕ ΥΓΕΙΑ!
