Η νέα εκσυγχρονισμένη συμφωνία ΕΕ–Χιλής προχώρησε χθες ακόμα ένα βήμα προς την επικύρωση, με την Επιτροπή να αποστέλλει στο Συμβούλιο την προηγμένη συμφωνία-πλαίσιο και την ενδιάμεση συμφωνία για το εμπόριο, προκειμένου αυτό να εξουσιοδοτήσει την υπογραφή τους. Μόλις το Συμβούλιο δώσει το πράσινο φως, η ΕΕ θα υπογράψει τη συμφωνία με τη Χιλή.
Όπως τόνισε η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν στην πρόσφατη επίσκεψή της στη Χιλή, αυτή η συμφωνία ορόσημο έχει καίρια γεωπολιτική σημασία. Επιπλέον, αποτελεί βασικό εργαλείο για την ενίσχυση και την ανανέωση των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, όπως αντικατοπτρίζεται στην κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου με τίτλο «Νέο θεματολόγιο για τις σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής» και στην επικείμενη σύνοδο κορυφής ΕΕ–CELAC (Κοινότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής), στην οποία θα συμμετάσχουν οι ηγέτες από τις δύο αυτές περιοχές στις 17-18 Ιουλίου στις Βρυξέλλες.
Οι στενότεροι οικονομικοί δεσμοί μεταξύ της ΕΕ και της Χιλής θα επιτρέψουν στα δύο μέρη να διαφοροποιήσουν και να ενισχύσουν την οικονομική τους ασφάλεια, αυξάνοντας παράλληλα τις ευκαιρίες για εξαγωγές και επενδύσεις. Η καλύτερη πρόσβαση και οι βιώσιμες επενδύσεις σε κρίσιμες πρώτες ύλες, όπως το λίθιο, θα συμβάλουν στην προώθηση της κοινής φιλοδοξίας μας για πράσινη μετάβαση.
Η εταιρική σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Χιλής ενισχύεται ακόμα παραπάνω με τον εκσυγχρονισμό της συμφωνίας ΕΕ–Χιλής, η οποία αποσκοπεί στην προώθηση του πολιτικού διαλόγου, την εμβάθυνση της συνεργασίας και τη βελτίωση των εμπορικών και επενδυτικών ευκαιριών. Ειδικότερα, η συμφωνία θέτει κοινές αξίες, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, το βιώσιμο εμπόριο, η ισότητα των φύλων και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, στο επίκεντρο των σχέσεων ΕΕ–Χιλής.
Οι εμπορικές συμφωνίες αποτελούν μέρος της προσέγγισης «εταιρικής σχέσης», ενός από τους τρεις πυλώνες της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την οικονομική ασφάλεια που παρουσιάστηκε στις 20 Ιουνίου 2023. Μόλις τεθεί σε ισχύ, θα καταστήσει την οικονομία της ΕΕ πιο ανθεκτική, πιο πράσινη και πιο ανταγωνιστική.
Νέες εμπορικές και επενδυτικές ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, μεγάλες και μικρές
Η συμφωνία θα εμβαθύνει τις εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις ΕΕ–Χιλής και θα προσφέρει νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις της ΕΕ στην πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής:
- Το 99,9 % των εξαγωγών της ΕΕ θα είναι αδασμολόγητες, γεγονός που αναμένεται να αυξήσει τις εξαγωγές της ΕΕ προς τη Χιλή έως και κατά 4,5 δισ. ευρώ.
- Μεγαλύτερη πρόσβαση σε πρώτες ύλες και καθαρά καύσιμα ζωτικής σημασίας για τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία, όπως το λίθιο, ο χαλκός και το υδρογόνο.
- Ευκολότερη παροχή υπηρεσιών από τις εταιρείες της ΕΕ στη Χιλή, μεταξύ άλλων στους τομείς των παραδόσεων, των τηλεπικοινωνιών, των θαλάσσιων μεταφορών και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
- Ίδια μεταχείριση των επενδυτών της ΕΕ στη Χιλή με τους Χιλιανούς επενδυτές, μεταξύ άλλων στον τομέα της ενέργειας και των πρώτων υλών, και αντιστρόφως.
- Βελτίωση της πρόσβασης των εταιρειών της ΕΕ στις δημόσιες συμβάσεις της Χιλής για αγαθά, υπηρεσίες, έργα και συμβάσεις παραχώρησης έργων, και αντιστρόφως.
- Ειδικό κεφάλαιο για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μικρότερες επιχειρήσεις επωφελούνται πλήρως από τη συμφωνία, μεταξύ άλλων με τη μείωση της γραφειοκρατίας.
Ισχυρή δέσμευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη βιωσιμότητα και την καινοτομία
Η συμφωνία θα συμβάλει στην κοινή φιλοδοξία της ΕΕ και της Χιλής για την ανάπτυξη μιας γόνιμης εταιρικής σχέσης με βάση τη βιωσιμότητα και τις κοινές αξίες, με τα εξής μέσα:
- Νέα πλήρη άρθρα για τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, τα οποία κατοχυρώνουν βασικές ευρωπαϊκές αξίες και τις θέτουν στο επίκεντρο της συνεργασίας ΕΕ–Χιλής.
- Επέκταση του πολιτικού διαλόγου ώστε να συμπεριλάβει τη διεθνή ειρήνη, τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια.
- Ανανεωμένη εστίαση στην επιστήμη, την τεχνολογία, την έρευνα και την καινοτομία.
- Ένα φιλόδοξο κεφάλαιο για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, που επιβεβαιώνει τη δέσμευση των μερών στα πρότυπα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας και στη συμφωνία του Παρισιού.
- Ειδικό κεφάλαιο για το εμπόριο και την ισότητα των φύλων, με δεσμεύσεις για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών.
- Ένα κεφάλαιο για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων, με στόχο να καταστούν οι αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων πιο βιώσιμες και ανθεκτικές.
Βιώσιμη πρόσβαση σε ορυκτούς πόρους και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Η εκσυγχρονισμένη συμφωνία θα παράσχει ένα πλαίσιο για την πρόσβαση της ΕΕ σε πρώτες ύλες στη Χιλή με βιώσιμο και αξιόπιστο τρόπο.
Δεδομένου του σημαντικού ρόλου των πρώτων υλών για τη διασφάλιση της πράσινης μετάβασης και την επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας, το εν λόγω πλαίσιο είναι ζωτικής σημασίας για να εξασφαλιστεί η περιβαλλοντικά βιώσιμη πρόσβαση της ΕΕ, χωρίς διακρίσεις, στους εν λόγω πόρους.
Η συμφωνία περιλαμβάνει διάφορες δεσμεύσεις για:
- διασφάλιση της πρόσβασης της ΕΕ, χωρίς διακρίσεις, σε πρώτες ύλες της Χιλής όπως το λίθιο,
- διενέργεια εκτιμήσεων περιβαλλοντικών επιπτώσεων για κάθε έργο πρώτων υλών που ενδέχεται να έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις,
- συνεργασία για την εγκαθίδρυση υπεύθυνων εξορυκτικών πρακτικών και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της αξιακής αλυσίδας των πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένης της συμβολής της εν λόγω αξιακής αλυσίδας στην εκπλήρωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Η συμφωνία παρέχει ένα πλαίσιο για το εμπόριο και τις επενδύσεις στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και υδρογόνου, μια ακόμη καινοτομία της εν λόγω συμφωνίας.
- Το υδρογόνο θα κυκλοφορεί ελεύθερα σε διασυνοριακό επίπεδο, καθώς η συμφωνία εξασφαλίζει πρόσβαση χωρίς διακρίσεις στην αγορά υδρογόνου της Χιλής.
- Οι εταιρείες της ΕΕ θα είναι σε θέση να επενδύουν σε ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ή υδρογόνου και θα επωφελούνται από την πρόσβαση, χωρίς διακρίσεις, στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.
- Το εμπόριο υδρογόνου θα διευκολυνθεί με την εναρμόνιση των συστημάτων πιστοποίησης για τα ανανεώσιμα καύσιμα, την αντιμετώπιση των εμπορικών φραγμών για το υδρογόνο και την προώθηση της παραγωγής υδρογόνου.
Ιστορικό
Το 2002 η ΕΕ και η Χιλή συνήψαν συμφωνία σύνδεσης η οποία περιλαμβάνει ολοκληρωμένη εμπορική συμφωνία που τέθηκε σε ισχύ τον Φεβρουάριο του 2003 και καλύπτει τις εμπορικές σχέσεις ΕΕ–Χιλής.
Το 2017 η ΕΕ και η Χιλή συμφώνησαν να εκσυγχρονίσουν τη συμφωνία σύνδεσης και να την αντικαταστήσουν με προηγμένη συμφωνία-πλαίσιο νέας γενιάς που ενισχύει και εμβαθύνει τις διμερείς σχέσεις τους.
Η ΕΕ και η Χιλή κατέληξαν στην πολιτική ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων στις 9 Δεκεμβρίου 2022 στις Βρυξέλλες.
Ο εκσυγχρονισμός της υφιστάμενης συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ–Χιλής βασίζεται σε δύο νομικές πράξεις:
- την προηγμένη συμφωνία-πλαίσιο, η οποία περιλαμβάνει α) τον πυλώνα πολιτικής και συνεργασίας και β) τον πυλώνα εμπορίου και επενδύσεων (συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων για την προστασία των επενδύσεων)· και
- την ενδιάμεση συμφωνία για το εμπόριο που καλύπτει την ελευθέρωση του εμπορίου και των επενδύσεων. Η ισχύς της ενδιάμεσης συμφωνίας θα λήξει όταν θα αρχίσει να ισχύει η προηγμένη συμφωνία-πλαίσιο.
Οι εν λόγω πράξεις αναμένεται να υπογραφούν και να συναφθούν παράλληλα. Η ενδιάμεση συμφωνία θα παραμείνει σε ισχύ μόνο έως ότου επικυρωθεί πλήρως και τεθεί σε ισχύ η προηγμένη συμφωνία-πλαίσιο.
Δηλώσεις
Η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα για την επικύρωση της φιλόδοξης εμπορικής συμφωνίας με τη Χιλή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Χιλή είναι βασικοί και φυσικοί εταίροι και, χάρη στη συμφωνία αυτή, θα έρθουν πιο κοντά από ποτέ. Θα δοθούν νέες οικονομικές ευκαιρίες τόσο στις ευρωπαϊκές όσο και στις χιλιανές επιχειρήσεις και θα διασφαλιστούν η προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος, των εργασιακών δικαιωμάτων, της ισότητας των φύλων και των συστημάτων τροφίμων. Η συμφωνία έχει προσαρμοστεί στις μελλοντικές μας ανάγκες και στη στενότερη συνεργασία: θα στηρίξει τη βιώσιμη ανάπτυξη και για τις δύο πλευρές και θα βοηθήσει την ΕΕ να επιτύχει τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας.κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος αρμόδιος για το εμπόριο – 05/07/2023
Με τη σημερινή υποβολή της φιλόδοξης και καινοτόμου συμφωνίας ΕΕ–Χιλής στο Συμβούλιο προς υπογραφή, επιβεβαιώνουμε την προτεραιότητα που αποδίδει η ΕΕ στον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση της προνομιακής σχέσης μας με τη Χιλή. Σήμερα, είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην υπογραφή, την επικύρωση και, κυρίως, την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας ορόσημο. Η νέα προηγμένη συμφωνία-πλαίσιο θα εμβαθύνει τον πολιτικό διάλογο, τη συνεργασία και την οικονομική μας σχέση με τη Χιλή. Επιπλέον, θα θέσει κοινές αξίες, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η βιωσιμότητα και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, στο επίκεντρο της εταιρικής μας σχέσης. Ύπατος εκπρόσωπος / αντιπρόεδρος, κ. Τζουζέπ Μπορέλ – 05/07/2023